روزنامه بریتانیایی “گاردین” در گزارشی از گسترش شدید فروش و مصرف “کریستال” یا “شیشه” در تهران خبر داده و نوشته است که این ماده مخدر «در همه جای تهران پیدا میشود» و فروشندگان آن با پرداخت رشوه از دست پلیس نجات می‌یابند به طوری‌که در مقابل کشف هر آشپزخانه تولید شیشه، آشپزخانه دیگری آغاز به کار می‌کند.
در این گزارش که روز سه‌شنبه (۲۳ اردیبهشت-۱۳ می) و به قلم “رامیتا نوایی” منتشر شده، آمده است که هم‌اینک «شیشه جای هرویین را در مقام دومین ماده مخدر محبوب در ایران گرفته» هرچند که تریاک همچنان در صدر این فهرست قرار دارد.
این گزارش با اشاره به اینکه «در سال ۲۰۱۲ ایران چهارمین کشور بزرگ واردکننده “پزودوافدرین”، ماده اصلی شیمیایی در تولید شیشه بوده است»، می‌افزاید که بر اساس تحقیقات انجام شده توسط “سازمان بهزیستی” در ایران، «بیش از نیمی از شهروندان تهرانی بین ۱۵ تا ۴۵ ساله حداقل یک بار مصرف شیشه را امتحان کرده‌اند».
نویسنده‌ی “گاردین” در عین حال، معضل اعتیاد را یک مشکل قدیمی در جامعه ایران می‌خواند و در ادامه به صحبت‌های چندی قبل عبدالرضا رحمانی فضلی، “وزیر کشور جمهوری اسلامی” اشاره می‌کند که گفته بود «شش میلیون ایرانی با مشکل اعتیاد درگیر هستند».
او با اشاره به نقطه‌ای محبوب در شمال تهران که در آن اتومبیل‌ها برای گرفتن مواد از یک فروشنده صف می‌کشند، می‌نویسد که «ساعت اوج فروش، دو بعد ازظهر است».
این روزنامه بریتانیایی از کوکایین به عنوان پای ثابت پارتی‌های شهروندان ثروتمند تهرانی نام برده می‌افزاید: «جوانان در نقاط مختلف شهر، ماریجوانا می‌کشند و از قرص‌های نشاط‌آور استفاده می‌کنند؛ تریاک که ماده مخدر مورد استفاده‌ی مسن‌‌ترها شناخته میشود نیز هنوز به طور گسترده‌ای مورد توجه است؛ در برخی نقاط جنوبی تهران، معتادان هنوز دور هم جمع میشوند و هرویین به خود تزریق می‌کنند. اما ورود شیشه به سطح شهر، تقسیم‌بندی‌های اجتماعی را از بین برد و حالا این ماده مخدر در همه جای شهر دیده میشود.»
“پیوند”، یکی از فروشندگان شیشه در مرکز تهران هر گرم از این ماده را حدودا ۵ دلار می‌فروشد و اگرچه تاکنون بار‌ها توسط پلیس دستگیر شده اما هر بار با پرداخت رشوه از بازداشت رها شده است.
“پیوند”، یکی از فروشندگان شیشه در مرکز تهران هر گرم از این ماده را حدودا ۵ دلار می‌فروشد و اگرچه تاکنون بار‌ها توسط پلیس دستگیر شده اما هر بار با پرداخت رشوه از بازداشت رها شده است.
این پسر نوجوان به “گاردین” می‌گوید: «همه نوع افرادی شیشه می‌خرند. بیشتر مشتریان من بچه‌های معمولی مثل خودم، دانشجوها و کارمندان اداره‌ها و شرکت‌ها هستند. اما بچه‌‌پول‌دار‌ها هم آن را می‌خرند و من جنس را به در منزل یا ماشین‌شان می‌رسانم.»
وی ادامه می‌دهد: «شیشه از هرویین گران‌تر است و بین جوان‌ها به عنوان یک ماده مخدر لوکس شناخته میشود و مصرف آن کاری شیک به حساب می‌آید.»
یکی از دوستان و در عین حال مشتریان پیوند نیز می‌گوید: «من شیشه را دوست دارم چون از هرویین قوی‌تر و در عین حال، امن‌تر است و احتمال “اوردوز” هم ندارد.»
“پیوند” می‌گوید که شیشه را در باشگاه بدنسازی محل‌شان به شماری از ورزشکارانی که می‌خواهند موقع تمرین، انرژی بیشتری داشته باشند می‌فروشد. او همچنین از زنانی که به دنبال کاهش وزن خود هستند، به عنوان گروه دیگری از مشتریان خود یاد می‌کند.
“رویا”، یک منشی ۲۶ ساله، با بیان اینکه «قرص‌های شیشه، از لیپوساکشن ارزان‌تر و در عین حال خیلی امن‌تر هستند» می‌گوید: «وقتی این ماده به صورت قرص مورد استفاده قرار می‌گیرد، مثل یک داروی کاهش وزن است. این، با بسته‌های کشیدنی‌اش فرق می‌کند که برای لذت مصرف می‌کنند.»
“بیژن” که در یک خانواده خلاف‌کار پرورش یافته دنیا آمده، سه سال قبل، فروش مواد مخدر سنتی‌تر مثل هرویین و تریاک را کنار گذاشت و به فروش شیشه روی آورد. او که در توضیح دلیل این کار می‌گوید: «شیشه ارزان و ساخت آن نیز آسان است. برخلاف هرویین، شما لازم نیست که با افغانستان و واسطه‌های آن معامله کنید و از آن‌جایی که با عده‌ی کمتری طرف هستید، احتمال بازداشت‌تان نیز کمتر است.»
او کارگاه تولید شیشه‌اش را در یک شهر قدیمی و صنعتی در خارج از تهران راه انداخته است. محله‌ای قدیمی و دورافتاده که در آن حتی خواربارفروشی‌ها هم در کنار شیر و پنیر، بسته‌های کوچک تریاک می‌فروشند. بیشتر ساکنان این محل یا بی‌کار هستند و یا کارگران روزمزد. در سال‌های اخیر مهاجران افغان غیرقانونی نیز به اینجا آمده‌اند. با وجود آن‌که بیژن، مواد تولیدی‌اش را تنها به فروشندگان تهران می‌فروشد، اما تغییر مصرف مواد در همین شهر کوچک به سوی مصرف شیشه، نشانه‌ای از تبعیت سایر نقاط کشور از تهران است.
به نوشته “گاردین”، دوران ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد اگرچه با تحریم‌های بین المللی علیه برنامه هسته‌ای حکومت تهران و سقوط چشم گیر ارزش ریال همراه بود اما «تجارت پر رونق داروهای غیرقانونی و مواد مخدر هم در این مدت به شدت گسترش یافت».
این گزارش با اشاره به سخنان وزیر کشور جمهوری اسلامی مبنی بر کشف ۳۵۰۰ کیلوگرم شیشه و ۳۷۵ آشپزخانه تولید شیشه در سال گذشته، از قول “بیژن” می‌نویسد: «پلیس اگرچه نیروهای بیشتری برای مقابله با شیشه در ایران اختصاص داده اما به محض کشف و ضبط یک آشپزخانه تولید شیشه، آشپزخانه دیگری باز میشود.»
“بیژن” از پرداخت رشوه به پلیس برای نادیده گرفتن معامله شیشه خبر داده و می‌گوید: «این کشور، کشور روابط است. به محض اینکه با چند کله‌گنده آشنا باشی، همه مشکلات حل میشود.»
وی می‌افزاید: «من موفق هستم چون پول در می‌آورم و مردم کشورم را می‌شناسم.»
او هیچ عذاب وجدانی درباره کاری که انجام می‌دهد ندارد و تقصیر خرید و فروش شیشه را به گردن حکومت می‌اندازد و می‌گوید که مجبور است در چنین کشوری زندگی کند.
بیژن حتی از اینکه «شیشه سالم و خالص» را به مشتریانش می‌فروشد، به خود «افتخار» می‌کند و قصد دارد تجارتش را به مالزی و تایلند نیز گسترش بدهد تا پول بیشتری در بیاورد. به ویژه مالزی که به گفته‌ی او قیمت شیشه در این کشور، دست کم پنج برابر ایران است.
